Blijf op de hoogte!
Wenst u op de hoogte te blijven van de laatste inzichten van Caluwaerts Uytterhoeven, bezorg ons dan uw gegevens via het formulier hieronder.
De inwerkingtreding van Boek 6, buitencontractuele aansprakelijkheid
Deel via LinkedInJuridische inzichten
03/07/2024
2 min read
De publicatie van het gloednieuwe Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek in het Belgisch Staatsblad is een feit. Op 1 januari 2025 treedt Boek 6 dan ook in werking, een significante mijlpaal in het Belgische recht. Dit nieuwe boek, dat betrekking heeft op de buitencontractuele aansprakelijkheid, brengt ingrijpende veranderingen met zich mee, waaronder de afschaffing van de zogenaamde ‘quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent’. Deze veranderingen zijn door de praktijk niet onthaald zonder controverse.
Belangrijke veranderingen omtrent buitencontractuele aansprakelijkheid
Onder het huidige recht verleent de rechtspraak bijvoorbeeld aan de hulppersonen van een contractspartij een quasi-immuniteit tegen een aansprakelijkheidsvordering ingesteld door de medecontractant van die contractspartij. Dit betekent dat onder het huidige recht hulppersonen die in opdracht van andere partijen handelen (zoals bijvoorbeeld bestuurders of onderaannemers) in de meeste gevallen niet aansprakelijk kunnen worden gehouden voor schade die zij veroorzaken tijdens de uitvoering van hun taken. Het nieuwe Boek 6 schaft deze quasi-immuniteit af. Het doel daarvan is om de verantwoordelijkheid eerlijker te verdelen en ervoor te zorgen dat slachtoffers van bepaalde schade een betere kans hebben om een compensatie te verkrijgen.
Daarnaast worden onder meer de leerstukken van het oorzakelijk verband, de schade en de schadeloosstelling uitgebreid behandeld in de nieuwe wettelijke bepalingen van Boek 6, wat onder het huidige recht niet het geval is. Deze bepalingen kunnen ook relevant zijn voor de contractuele aansprakelijkheid. Artikel 5.237, tweede lid van het Burgerlijk Wetboek zal immers verwijzen naar de nieuwe bepalingen van Boek 6 inzake het oorzakelijk verband, de schade en de schadeloosstelling.
Overgangsregeling aansprakelijkheid
Volgens de overgangsregeling die werd voorzien in het nieuwe Boek 6 is de nieuwe wet van toepassing op alle feiten die tot aansprakelijkheid kunnen leiden vanaf de inwerkingtreding van de wet op 1 januari 2025. Dit betekent dat zelfs als de contracten zijn afgesloten onder het oude recht, de nieuwe regels van toepassing zijn op schadegevallen die zich voordoen na de inwerkingtreding.
Deze overgangsregeling is in het bijzonder controversieel omdat ze tot gevolg heeft dat ondernemingen en mogelijks ook particulieren vanaf 1 januari 2025 geconfronteerd kunnen worden met aansprakelijkheden waarop ze niet zijn voorbereid. Vóór de inwerkingtreding van Boek 6 was er geen noodzaak om specifieke afspraken te maken over de aansprakelijkheid van hulppersonen, omdat zij onder het huidige recht beschermd waren door quasi-immuniteit. Bijgevolg zullen de partijen in vele gevallen geen voorzorgsmaatregelen hebben getroffen. Deze overgangsregeling leidt tot een belangrijke rechtsonzekerheid en creëert een situatie waarin ondernemingen mogelijk geconfronteerd worden met onverwachte juridische en financiële risico's.
Voor ondernemingen betekent dit dat de bestaande contracten best worden herzien om rekening te houden met de nieuwe aansprakelijkheidsregels. Ondernemingen zullen daarnaast mogelijk ook hun verzekeringspolissen moeten aanpassen om ervoor te zorgen dat de nieuwe risico’s die Boek 6 met zich meebrengt, afdoende gedekt zijn.
Het is nog onzeker of de wetgever zal ingrijpen en de overgangsregeling eventueel nog zal herzien voordat Boek 6 in werking treedt. De roep om aanpassing vanuit de praktijk is in ieder geval luid en duidelijk.
Conclusie
De inwerkingtreding van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek markeert een belangrijk keerpunt in het Belgische rechtssysteem. De veranderingen in de regels voor buitencontractuele aansprakelijkheid, en in het bijzonder de afschaffing van de quasi-immuniteit van hulppersonen, zullen aanzienlijke gevolgen hebben voor de praktijk. De overgangsregeling die is vastgesteld, zorgt echter voor onzekerheid en kritiek. Het is van groot belang dat ondernemingen zich grondig voorbereiden op deze veranderingen en hun juridische en verzekeringsstructuren aanpassen om aan de nieuwe realiteit te voldoen.
Contacteer ons
Heeft u vragen over de veranderingen omtrent de nieuwe wetgeving inzake buitencontractuele aansprakelijkheid? Contacteer onze advocaten van het advocatenkantoor Caluwaerts Uytterhoeven. Wij staan voor u klaar met juridisch advies.