Blijf op de hoogte!
Wenst u op de hoogte te blijven van de laatste inzichten van Caluwaerts Uytterhoeven, bezorg ons dan uw gegevens via het formulier hieronder.
Het Vlaams kotlabel als juridische standaard voor studentenhuisvesting
Deel via LinkedInJuridische inzichten
14/10/2025
2 min read
Vanaf 1 januari 2025 is het Vlaams kotlabel in werking getreden: een uniforme kwaliteitsgarantie voor studentenkoten in heel Vlaanderen. Voor eigenaars, verhuurders én huurders betekent dit een belangrijke juridische evolutie. In deze blog lichten wij toe wat dit label inhoudt, welke verplichtingen het met zich meebrengt en hoe u zich als verhuurder of huurder juridisch kunt wapenen.
Wat is het Vlaams kotlabel?
Het Vlaams kotlabel is een officiële erkenning die bevestigt dat een studentenkot voldoet aan de volgende drie essentiële criteria:
Woningkwaliteitsnormen: Het kot dient een conformiteitsattest te hebben. Dit is een officieel document dat de gemeente aflevert en dat aantoont dat de woning aan de minimale woningkwaliteitsnormen voldoet. Hieronder vallen zowel de Vlaamse basisnormen als eventuele aanvullende gemeentelijke eisen.
Brandveiligheid: Er is een positief brandweerattest of een attest van een erkende brandtoezichter vereist. De actuele brandveiligheidsnormen dienen te worden nagekeken bij de gemeente waar de woning gelegen is.
Vergunningen: Een eigenaar-verhuurder kan ervoor kiezen een woning op te delen in studentenkoten (appartementen, kamerwoningen of studio’s). Dit kan alleen met een vergunning.
Daarnaast kunnen er nog extra criteria van de gemeente van toepassing zijn, zoals bijvoorbeeld het EPC-label van het kot.
Het Vlaams kotlabel heeft geen eigen geldigheidsduur. Het Vlaams kotlabel van een kot blijft geldig zolang de onderliggende bewijsstukken geldig zijn. Vervalt er een onderliggend attest, zoals bijvoorbeeld het conformiteitsattest? Dan vervalt automatisch ook het Vlaams kotlabel van een kot.
Gemeentelijke rol en overgangsregeling
Voorheen koos elke gemeente zelf de criteria voor het eigen kotlabel. Vanaf 2025 bestaat er een uniform kotlabel voor heel Vlaanderen. Hierdoor is er één set van voorwaarden en is het eenvoudig om koten over heel Vlaanderen te vergelijken.
Hoewel het een Vlaams label betreft, behouden gemeenten een zekere autonomie. Gemeenten kunnen namelijk kiezen om het Vlaams label verplicht te maken of niet. Daarnaast kunnen gemeenten, die al een eigen kotlabel hadden, vrijwillig overschakelen.
Vanaf 2025 mogen gemeenten geen eigen kotlabel meer uitreiken, maar enkel het Vlaamse kotlabel. Reeds uitgereikte gemeentelijke kotlabels blijven wel geldig tot de vervaldatum ervan. Wat de concrete vervaldatum van de reeds uitgereikte gemeentelijke kotlabels is, wordt bepaald door de betrokken gemeente zelf. De verhuurder dient dus pas over te schakelen van zodra het kotlabel vervalt én de gemeente met het Vlaamse kotlabel werkt.
Gemeenten zoals Mechelen, Edegem, Sint-Katelijne-Waver en Kortrijk maakten het label (al dan niet gefaseerd) verplicht. In Leuven en Antwerpen is het label beschikbaar maar niet verplicht.
Juridische implicaties voor verhuurders
Voor verhuurders betekent het Vlaams kotlabel:
- Een verhoogde aansprakelijkheid: bij afwezigheid of verval van het label kunnen huurders juridische stappen ondernemen bij gebreken.
- Een administratieve verplichting: het aanvragen van het label via het Formulierenloket vereist correcte en actuele bewijsstukken.
- Een mogelijke sanctie: bij ernstige gebreken kan het kot ongeschikt of onbewoonbaar verklaard worden.
Wij adviseren verhuurders dan ook om:
- Gemeentelijke reglementen grondig te raadplegen.
- Proactief hun koten te laten controleren.
- Dossiers volledig en correct in te dienen.
Wat betekent dit concreet voor studenten?
Studenten kunnen het Vlaams kotlabel niet zelf aanvragen voor hun kot, maar:
- Ze kunnen via een zoekmodule nagaan of hun kot een geldig label heeft.
- Een kot zonder label is niet automatisch onveilig, maar het ontbreken ervan kan wijzen op een lopende of ontbrekende aanvraag.
- Bij gebreken kunnen studenten een klacht indienen bij de gemeente of juridische stappen overwegen.
Juridisch advies nodig?
Het Vlaams kotlabel is een stap richting transparantie en veiligheid, maar brengt ook juridische complexiteit met zich mee. Als advocatenkantoor gespecialiseerd in vastgoedrecht en huurwetgeving kunnen wij verhuurders begeleiden bij de aanvraag en naleving van deze wetgeving, studenten bijstaan bij geschillen over veiligheid of kwaliteit van hun kot en gemeenten adviseren bij de implementatie van het label.
Heeft u vragen over het Vlaams kotlabel of twijfelt u over de conformiteit van uw studentenwoning? Neem contact op met ons kantoor voor juridisch advies op maat.