Blijf op de hoogte!
Wenst u op de hoogte te blijven van de laatste inzichten van Caluwaerts Uytterhoeven, bezorg ons dan uw gegevens via het formulier hieronder.
Van crisis naar herstel: juridische opties voor uw onderneming
Deel via LinkedInJuridische inzichten
27/10/2025
3 min read
Ondernemen brengt risico's met zich mee. Ondernemers kunnen geconfronteerd worden met moeilijke periodes door factoren zoals inflatie, stijgende productiekosten, personeelstekorten of onverwachte crisissituaties. In dergelijke gevallen kan het zijn dat een onderneming tijdelijk minder goed presteert. Tijdelijke moeilijkheden hoeven echter niet te resulteren in een faillissement. Er zijn diverse maatregelen en procedures beschikbaar die kunnen bijdragen aan het voorkomen van een faillissement.
Als bestuurder heeft u de wettelijke verantwoordelijkheid om tijdig in te grijpen zodra blijkt dat uw onderneming zich in financiële moeilijkheden bevindt. Het Belgische insolventierecht voorziet momenteel in diverse mogelijkheden voor herstructurering en redding van ondernemingen.
De RSZ en andere schuldeisers als constructieve partner: afbetalingsplannen en boeteverminderingen
Wanneer ondernemingen geconfronteerd worden met tijdelijke liquiditeitsproblemen, kunnen afbetalingsplannen een belangrijk hulpmiddel zijn om het hoofd boven water te houden. Zowel bij de RSZ als bij andere schuldeisers, zoals de FOD Financiën, banken of leveranciers, kan worden onderhandeld over een haalbare afbetalingsregeling. Door tijdig te communiceren en uw financiële situatie duidelijk toe te lichten, vergroot u de kans op een minnelijk akkoord dat verdere invorderingsmaatregelen voorkomt.
Indien u personeel tewerkstelt, bent u verplicht RSZ-bijdragen correct en tijdig te betalen. Niet-naleving leidt automatisch tot bijdrageopslagen van 10% en verwijlinteresten van 7% per jaar.
Specifiek voor de RSZ bestaat de mogelijkheid om een globaal afbetalingsplan aan te vragen voor alle openstaande bijdragen over een bepaalde periode. Zo’n plan biedt ondernemingen de kans om betalingsachterstanden gespreid in te halen en boetes te vermijden.
Daarnaast kan de RSZ, onder bepaalde voorwaarden, ook verminderingen of kwijtscheldingen van bijdrageopslagen toestaan. Dit kan tot vijf jaar terug worden aangevraagd via een schriftelijk en gemotiveerd verzoek. Afhankelijk van de omstandigheden bestaan mogelijkheden om tegemoetkoming te bekomen:
-
Volledige kwijtschelding bij overmacht: Situaties zoals stormschade, brand, ernstige ziekte, vandalisme of andere gebeurtenissen buiten uw wil kunnen aanleiding geven tot volledige vrijstelling. De voorwaarde is wel dat u als onderneming geen grove fout mag hebben gemaakt die de wanbetaling heeft uitgelokt of verergerd.
-
Gedeeltelijke vermindering bij uitzonderlijke economische omstandigheden: Denk aan het faillissement van een belangrijke klant, een plotse sectorcrisis of onverwachte marktschommelingen. In zulke gevallen kan een vermindering van de bijdrageopslagen tot 50% worden bekomen.
Gerechtelijke reorganisatie: ademruimte onder toezicht
De gerechtelijke reorganisatie is een juridische procedure met als doel de continuïteit van uw onderneming te beschermen. Via de ondernemingsrechtbank kan u een opschorting van betaling verkrijgen. Tijdens deze beschermingsperiode kan uw onderneming niet failliet worden verklaard en worden geen beslagen of andere dwangmaatregelen toegestaan. Die tijdelijke “ademruimte” kan het verschil maken.
Binnen de gerechtelijke reorganisatie zijn er meerdere opties.
-> Minnelijk akkoord
Een gerechtelijke reorganisatie hoeft geen zwaar traject te zijn. Soms volstaat een minnelijk akkoord met één of meer schuldeisers. We gaan in overleg met één of meer schuldeisers en trachten zo tot een minnelijk akkoord te komen hetgeen navolgd wordt bekrachtigd door de rechtbank.
-> Collectief akkoord
Bij betalingsproblemen met meerdere schuldeisers kan een collectief akkoord helpen. Na aanvraag bij de ondernemingsrechtbank wordt er een reorganisatieplan opgesteld. Hierin kan tot 80% van de schulden kwijtgescholden worden, het resterende bedrag mag gespreid worden over maximaal 60 maanden. Keurt de dubbele meerderheid van schuldeisers en de rechtbank het plan goed, dan geldt dit voor iedereen en krijgt de onderneming opnieuw perspectief.
-> Overdracht onder gerechtelijk gezag
Indien blijkt dat de onderneming in haar geheel niet meer te redden is, maar bepaalde activiteiten of het geheel nog perspectief bieden voor de toekomst, kan een overdracht onder gerechtelijk toezicht een mogelijke oplossing zijn. Op deze manier kan het gezonde gedeelte van de organisatie aan een andere partij worden overgedragen. Hierdoor blijven levensvatbare bedrijfsactiviteiten behouden, wordt werkgelegenheid gevrijwaard en kan de economische schade zoveel mogelijk worden beperkt.
-> Besloten gerechtelijke reorganisatie: discreet herstructureren
Bij een besloten gerechtelijke reorganisatie verloopt alles achter gesloten deuren. Enkel de betrokken schuldeisers worden geïnformeerd, en er is geen publieke bekendmaking. De onderneming geniet niet automatisch bescherming tegen schuldeisers, maar kan via de rechtbank wel opschorting aanvragen.
Een herstructureringsdeskundige wordt aangesteld om te helpen bij onderhandelingen en het opstellen van een akkoord. Deze procedure biedt ondernemingen een kans op herstel zonder reputatieschade.
To do’s bij financiële moeilijkheden als bestuurder
Als bestuurder vervult u een cruciale functie bij het waarborgen van de continuïteit van de onderneming. Uw verantwoordelijkheden omvatten onder andere:
- Het zorgvuldig analyseren van de situatie;
- Het tijdig inschakelen van juridische en financiële expertise;
- Voorkomen dat er te laat wordt gehandeld.
Het is essentieel om te erkennen dat een goed begeleid traject in veel gevallen niet alleen een faillissement kan voorkomen, maar uw onderneming ook kan versterken voor de toekomst.
Koers zetten naar herstel
Elke situatie vereist een individuele benadering, waarbij zorgvuldig wordt vastgesteld welke aanpak het best aansluit bij de behoeften van uw onderneming. Tijdige inschakeling van gespecialiseerde expertise is hierbij essentieel. In gezamenlijk overleg analyseren wij de huidige positie, inventariseren wij de mogelijke maatregelen en selecteren wij het meest passende traject.
Wij ondersteunen u met deskundigheid op de volgende gebieden:
- Het voeren van onderhandelingen met schuldeisers;
- Het indienen en begeleiden van verzoeken tot gerechtelijke reorganisatie;
- Het opstellen van reorganisatieplannen;
Voorkom dat financiële problemen uitmonden in een faillissement en onderneem tijdig actie om de continuïteit van uw onderneming te waarborgen.